Gabinet ortodontyczny

Ortodonta zajmuje się naprawą wad żuchwy oraz niewłaściwości i krzywych zębów. Co należy wiedzieć? Wada zgryzu bazuje na niewłaściwym ulokowaniu zębów lub szczęki, co z kolei przyczynia się do istotnych problemów z wysławianiem się, zaburzenia symetrii twarzy – wpływając negatywnie na sposób postrzegania siebie i będąc źródłem kompleksów w późniejszym wieku. Proces naprawy wady zgryzu jest długi i zabiera średnio około 2 lat.

Przyczyny powstawania wad zgryzu

Wady zgryzu grupuje się na wrodzone i nabyte. Do deformacji żuchwy może dojść już we wczesnym rozwoju dziecka, jeszcze w trakcie ciąży, jednak zwykle są to złe przyzwyczajenia maluchów. Bezustanne ssanie kciuka czy nieodpowiednio wyprofilowanego smoczka, gryzienie przedmiotów (na przykład twardych zabawek), zgrzytanie zębami, czy oddychanie przez usta wywołuje zniekształcenia szczęki. Także nieodpowiednie ułożenie dziecka podczas karmienia piersią, może powodować kłopoty. Na pierwszy przegląd kontrolny dobrze zaprowadzić dziecko w wieku około 7 lat. Dzięki temu ortodonta wcześnie wykryje możliwe nieprawidłowości oraz zadba o właściwy rozwój dziecka.

Dlaczego wizyta u ortodonty jest ważna?

Nieleczenie lub ignorowanie wady doprowadza do jej nasilenia, a to z kolei natęża ryzyko seplenienia i krzywizny zębów oraz może sprawiać trudności w spożywaniu pokarmów, a także oddychaniu. Niewłaściwy układ szczęki wywołuje bóle zębów, ich rozchwianie lub przedwczesne ścieranie. Sprzyja to także gromadzeniu kamienia nazębnego oraz może być przyczyną powstawania chorób dziąseł, próchnicy, czy paradontozy.

Rodzaje wad zgryzu

Tyłozgryz – najczęstsza wada zgryzu. Dolne zęby chowają się za zębami górnymi, przy czym zęby przednie nie stykają się wzajemnie. W niektórych przypadkach górne siekacze pochylają się w kierunku górnej wargi, a twarz wykrzywia się poprzez cofnięcie żuchwy.

Przodozgryz – w tym przypadku to górne zęby są cofnięte. Powstaje widoczne wysunięcie brody do przodu.

Zgryz krzyżowy – zarówno zęby dolne jaki i górne, zachodzą na siebie nieregularnie na niektórych odcinkach lub w całym łuku zębowym.

Zgryz głęboki – górne zęby zachodzą i przykrywają 2/3 wysokości zębów dolnych. Powoduje to zniekształcenie twarzy ze względu na skrócenie dolnego odcinka. Tak ułożone zęby zbytnio się ścierają,  co jest powodem chorób dziąseł i przyzębia.

Zgryz otwarty – zęby wcale nie stykają się ze sobą. Wada utrudnia w żuciu pokarmu, a także w prawidłowej wymowie – zwłaszcza spółgłosek przedniojęzykowo zębowych (t, d, s, z, dz, c, n, ł). Zgryz otwarty powoduje wydłużenie twarzy i niedorozwój szczęki.

Stłoczenia zębów – są wtedy, gdy zęby mają nieodpowiedni rozmiar w stosunku do zębodołów. Wychodzą poobracane lub w nieodpowiednich położeniach, ze względu na brak przestrzeni w jamie ustnej.

Zęby odseparowane – pomiędzy zębami pojawiają się widoczne odstępy, powodowane nadmiarem miejsca w szczęce.

Jak poprawić wady zgryzu? Kiedy zalecany jest ortodonta?

Korekcja wady zgryzu zwykle rozpoczyna się od chwili wyrżnięcia zębów stałych, czyli około 11 roku życia, choć ortodonci zalecają zadbanie o właściwy zgryz w każdym wieku. Szczęki dzieci są znacznie bardziej plastyczne, niż szczęki osób dorosłych, a więc leczenie jest prostsze i obniża się ryzyko bólu lub powikłań, jednak korekcja zębów jest możliwa dla każdego.

Rodzaje aparatów ortodontycznych

Aparaty na zęby dzielą się na stałe — przyklejane do zębów specjalistycznym klejem oraz ruchome — możliwe do samodzielnego zdejmowania. Aparaty ruchome są częściej stosowane u dzieci, niż u dorosłych.

Aparat tradycyjny, metalowy — siłą, która prostuje wadę, jest w tym przypadku łuk połączony z metalowymi zamkami, które przykleja się do pojedynczych zębów i mocuje przy użyciu ligatur ortodontycznych. Dla urozmaicenia, szczególnie dla młodszych pacjentów, istnieje możliwość doboru różnych kolorów ligatur. Dla dbających o większą estetykę dostępne są warianty z zamkami ceramicznymi, porcelanowymi, szafirowymi lub kryształowymi, które są niewidoczne na tle zębów. Sprawdzają się zwłaszcza u posiadaczy białych zębów.

Aparat lingwalny — zakładany jest odwrotnie niż ten tradycyjny, bo od wewnętrznej strony jamy ustnej. Projektowane są dla każdego pacjenta indywidualnie i usuwają wstyd związany z noszeniem aparatu na zębach, bo ten jest niewidoczny. Ujemną stroną tego aparatu jest początkowa trudność wyraźnego mówienia.

Aparat samoligaturujący — ten rodzaj aparatu na zęby wyróżnia się od innych budową. Łuk ortodontyczny przytrzymuje zestaw klapek, dzięki czemu drut jest ruchomy, a korekcja wady zgryzu trwa krócej.

Aparat Clear Aligner — to przezroczysta nakładka na zęby dopasowywana indywidualnie, która jest świetnym rozwiązaniem dla osób, które cenią estetykę. Aparat jest praktycznie niewidoczny, a dzięki możliwości zdjęcia go samodzielnie, jest łatwy w utrzymaniu higieny.

Ile kosztuje aparat na zęby?

Koszty aparatów ortodontycznych są określane na podstawie wybranego modelu. Do najtańszych należą te tradycyjne. W ich przypadku ceny za jeden łuk rozpoczynają się od 1200 złotych. Nowsze rozwiązania, bardziej komfortowe – niemetalowe czy przezroczyste — są znacznie bardziej kosztowne. Ich ceny wahają się od 3 do 6 tysięcy. Koszt najdroższych aparatów lingwalnych może dochodzić do 12 tysięcy zł.  Aparaty na zęby są też dostępne w spłacie ratalnej. W koszt leczenia trzeba także wliczyć koszty wizyt kontrolnych, których ilość jest współzależna z czasem leczenia. Leczenie ortodontyczne może być finansowane przez NFZ dla pacjentów poniżej 12 roku życia i tylko w przypadku aparatów ruchomych.

Jak dbać o zęby podczas noszenia aparatu ortodontycznego?

Dbałość o jamę ustną  w trakcie leczenia jest niezwykle ważna. Aparat może początkowo zawadzać, ze względu na to, że znacznie łatwiej przyklejają się do niego pozostałości jedzenia. Należy myć zęby po każdym posiłku i zrezygnować z pokarmów, które mogą przyklejać się do zamków i powodować ich odczepienie. Z kolei twarde produkty mogą trwale uszkodzić aparat.

Aparat ortodontyczny a zęby a leczenie zębów

To, czy można leczyć zęby w trakcie leczenia aparatem na zęby, w głównej mierze ciekawi pacjentów, jacy mają założony stały aparat. Nie należy wyjmować go samodzielnie, dlatego w obecności problemów niezbędna jest wizyta w gabinecie dentysty ortodonty. Przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego każdy pacjent musi zatroszczyć się o to, aby jego zęby były całkowicie wyleczone. W taki sposób minimalizuje się ryzyko nadwyżkowych wizyt naprawczych w czasie noszenia aparatu na zęby. Nie ma jednak przeciwwskazań do leczenia zębów, jeżeli pacjent ma stały aparat na zęby.

Noszenie aparatu łączy się ze zwiększoną koniecznością troski o zęby. Z uwagi na przyczepione na powierzchni zębów i inne fragmenty budowy aparatu , wymiatanie resztek i osadów jedzenia jest trochę trudniejsze. Z tego powodu pacjenci korzystający z leczenia ortodontycznego muszą uważniej myć zęby, szczególnie w pobliżu aparatu . Zapominanie zasad higieny w tym okresie, może poskutkować tym, że na uprzednio wyleczonych zębach znajdą się zmiany próchnicowe. W takiej sytuacji trzeba udać się na wizytę w gabinecie dentysty. Lekceważenie próchnicy ze względu na ortodontyczny aparat może spowodować ujemne skutki. Próchnica z łatwością przechodzi na inne zęby, więc bezpieczniej usunąć problem.

Leczenie w trakcie noszenia aparatu jest dostępne. Jeżeli aparat utrudnia dojście do podniszczonego zęba, można go usunąć na czas naprawy. Ten zabieg nie przeszkodzi w skuteczności ortodontycznego leczenia.

Gabinet ortodontyczny